İŞÇİNİN İŞ SÖZLEŞMESİNİ HAKLI FESHİ

T.C.

YARGITAY

22. HUKUK DAİRESİ

E. 2013/26670

K. 2013/20483

T. 1.10.2013

* İŞVEREN YETKİLİSİNİN KIRICI VE KÜÇÜK DÜŞÜRÜCÜ SÖZLERİ ("İşine Gelmeyen Çeker Gider" ve "Beğenmeyen Çalışmaz" Şeklindeki Sözlerin Haklı Nedenle İşçi Tarafından İş Sözleşmesini Fesih Nedeni Sayılacağı - İşyerini Terk Ederek Eylemli Fesih)

* İŞÇİNİN İŞYERİNİ TERKEDEREK EYLEMLİ OLARAK İŞ SÖZLEŞMESİNİ HAKLI FESHİ (İşveren Yetkilisinin "İşine Gelmeyen Çeker Gider" ve "Beğenmeyen Çalışmaz" Şeklindeki Sözlerinin Küçük Düşücürü ve Kırıcı Mahiyeti Bulunduğu - Haklı Nedenle Fesih)

* KIDEM VE İHBAR TAZMİNATI İLE DİĞER İŞÇİLİK ALACAKLARININ ÖDETİLMESİ DAVASI (Davacının İşe Giriş Tarihi Hakkında Dinlenen Tanığın İşe Giriş Tarihi Gözetildiğinde Davacının Çalışmaya Başladığı Süreyi Bilmesinin Mümkün Olmadığının Gözetileceği)

* TANIK İFADELERİNİN YETERSİZ OLDUĞU (Kıdem İhbar Tazminatı ve İşçilik Alacaklarının Ödetilmesi Talebi - Dinlenen Tanığın İşe Giriş Tarihi Gözetildiğinde Davacının Çalışmaya Başladığı Süreyi Bilmesinin Mümkün Olmadığı/Diğer Tanığın Beyanlarının ise Denetlemeye Elverişli Olmadığı)

* TANIĞIN İŞE GİRİŞ TARİHİ (Kıdem İhbar Tazminatı ve İşçilik Alacaklarının Ödetilmesi Talebi - Davacının İlk Çalışmaya Başladığı Tarihi Bilme İmkanı Bulunmadığı/Tanık Beyanlarının Yetersiz ve Denetlemeye İmkan Verir Mahiyeti Bulunmadığı/Bordro Tanıklarının Re'sen Dinlenilmesi Gereği)

* DAVACININ ÇALIŞMA SÜRESİNİN BELİRLENMESİ (Bordro Tanıklarının Re'sen Dinlenilmesi Gerektiği - Yetersiz Tanık Beyanı)

* ONBİR SAATİ AŞAN ÇALIŞMALARDA ARA DİNLENME SÜRESİ (En Az Bir Buçuk Saat Olarak Esas Alınması Gereği/Bilirkişi Raporunun Hatalı Olduğu/Bir Saat Ara Dinlenme Süresi Düşülemeceği - Haftalık Fazla Çalışma Süresinin Fazla Hesaplandığının Kabulü)

4857/m. 24/II

ÖZET : Dava, kıdem ve ihbar tazminatı ile diğer işçi alacaklarının ödetilmesi talebine ilişkindir. Davacının davalıya ait işyerinde 29.03.2004 tarihinde işe girdiği iddia edilmiş, davalı işverence ise SGK'ya bildirildiği üzere, işe giriş tarihinin 17.05.2006 tarihi olduğu savunulmuştur. Mahkemece, davacı tanık beyanlarına itibarla, çalışma süresinin başlangıcı iddia gibi kabul edilmiştir. Davacı tanığının davalıya ait işyerinde işe giriş tarihi itibariyle, davacının çalışmaya başladığı tarihi bilmesi mümkün değildir. Diğer davacı tanığı ise işe giriş tarihi itibariyle davacının çalışmaya başladığı tarihi bilmesi mümkün ise de, dosyada tanığın beyanlarını denetlemeye elverişli başkaca bilgi ve belge bulunmamaktadır. Mahkemece, bordro tanıklarının re'sen dinlenilerek, davacının çalışma süresi hususunda bir sonuca gidilmesi ve neticeye göre de alacakların miktarının değerlendirilmesi gerekir. Ayrıca, davalı işveren yetkilisinin “beğenmeyen çalışmaz”, “işine gelmeyen çeker gider” şeklinde sözleri sarf etmesi üzerine, davacının diğer bir kısım işçilerle işyerini terk ederek eylemli olarak iş sözleşmesini feshettiği anlaşılmaktadır. İşveren yetkilisinin sarf ettiği sözler, onur kırıcı ve küçük düşürücü mahiyette olup, davacının iş sözleşmesini, haklı sebeple feshettiğinin kabulü gereklidir. Bu durumda, feshi haklı dahi olsa, ihbar tazminatına hak kazanamayacağından, ihbar tazminatının reddi gerekir. Dairemizin yerleşik içtihatı uyarınca, günlük onbir saati aşan çalışmalar bakımından ise ara dinlenme süresinin en az birbuçuk saat olarak esas alınması gerekirken, hükme esas alınan bilirkişi raporunda, davacının günlük 09:00-20:30 saatleri arasında geçen çalışma süresinden bir saat ara dinlenme süresi düşülerek, haftalık fazla çalışma süresinin fazla hesaplanması hatalıdır.

DAVA : Taraflar arasındaki, kıdem, ihbar tazminatı ve fazla çalışma ücreti alacaklarının ödetilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı sebeplerle gerçekleşen miktarın faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine dair hükmün süresi içinde duruşmalı olarak temyizen incelenmesi davalı avukatınca istenilmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 17.9.2013 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü yapılan tebligata rağmen taraflar adına kimse gelmediğinden incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra duruşmaya son verilerek bırakılan günde Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor sunuldu, dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : Davacı vekili, müvekkili işçinin iş sözleşmesinin işverence haklı sebep olmaksızın feshedildiğini, işçilik alacaklarının ödenmediğini beyanla, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve fazla çalışma ücreti alacaklarının hüküm altına alınmasını istemiştir.

Davalı vekili, davacının işyerini terk ederek iş sözleşmesini haklı sebep olmadan feshettiğini, kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanmadığını, sair ödenmemiş işçilik alacağının ise bulunmadığını beyanla davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davalının iş sözleşmesini fesihte haksız olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Karar davalı vekilince temyiz edilmiştir.

1) Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.

2) Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının çalışma süresi, ihbar tazminatına hak kazanıp kazanmadığı ve fazla çalışma ücreti alacağının hesaplanması noktalarında toplanmaktadır.

Somut olayda, dava dilekçesinde, davacının davalıya ait işyerinde 29.3.2004 tarihinde işe girdiği iddia edilmiş, davalı işverence ise Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirildiği üzere, işe giriş tarihinin 17.5.2006 tarihi olduğu savunulmuştur. Mahkemece, davacı tanık beyanlarına itibarla, çalışma süresinin başlangıcı iddia gibi kabul edilmiştir. Ne var ki, davacı tanığı N. G.'in davalıya ait işyerinde işe giriş tarihi itibariyle, davacının çalışmaya başladığı tarihi bilmesi mümkün değildir. Diğer davacı tanığı H. G.'nun ise işe giriş tarihi itibariyle davacının çalışmaya başladığı tarihi bilmesi mümkün ise de, dosyada tanığın beyanlarını denetlemeye elverişli başkaca bilgi ve belge bulunmamaktadır. Anılan sebeple, mahkemece, bordro tanıklarının re'sen dinlenilerek, davacının çalışma süresi hususunda bir sonuca gidilmesi ve neticeye göre de alacakların miktarının değerlendirilmesi gerekirken, yazılı şekilde sonuca gidilmesi hatalıdır.

3) 4857 Sayılı İş Kanunu'nun 24. maddesinin (II) numaralı bendinde, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller sıralanmış ve belirtilen durumlar ile benzerlerinin varlığı halinde, işçinin iş sözleşmesini haklı fesih imkanının olduğu açıklanmıştır.

İhbar tazminatı, belirsiz süreli iş sözleşmesini haklı bir sebep olmaksızın ve usulüne uygun bildirim öneli tanımadan fesheden tarafın, karşı tarafa ödemesi gereken bir tazminattır. İş sözleşmesini fesheden tarafın feshi haklı bir nedene dayansa dahi, ihbar tazminatına hak kazanması mümkün olmaz.

Somut olayda, dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, davalı işveren yetkilisinin “beğenmeyen çalışmaz”, “işine gelmeyen çeker gider” şeklinde sözleri sarf etmesi üzerine, davacının diğer bir kısım işçilerle işyerini terk ederek eylemli olarak iş sözleşmesini feshettiği anlaşılmaktadır.

İşveren yetkilisinin sarf ettiği sözler, onur kırıcı ve küçük düşürücü mahiyette olup, davacının iş sözleşmesini, 4857 Sayılı Kanunun 24. maddesinin (II) numaralı bendi uyarınca haklı sebeple feshettiğinin kabulü gereklidir. Bu durumda, feshi haklı dahi olsa, ihbar tazminatına hak kazanamayacağından, ihbar tazminatının reddi gerekirken yazılı gerekçeyle kabulü hatalı olmuştur.

4) Dairemizin yerleşik içtihatı uyarınca, günlük onbir saati aşan çalışmalar bakımından ara dinlenme süresinin en az birbuçuk saat olarak esas alınması gerekirken, hükme esas alınan bilirkişi raporunda, davacının günlük 09:00-20:30 saatleri arasında geçen çalışma süresinden bir saat ara dinlenme süresi düşülerek, haftalık fazla çalışma süresinin fazla hesaplanması hatalıdır.

Yukarıda yazılı sebeplerden, eksik araştırma ve incelemeyle karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istenmesi halinde ilgiliye iadesine, 01.10.2013 tarihinde oybirliği ile karar verildi.